Bursa’da uzay ve havacılık konusunda heyecan ve farkındalık oluşturmak emeliyle kurulan Gökmen Uzay ve Havacılık Eğitim Merkezi’ni (GUHEM) ziyaret eden Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) Jet Propulsion Laboratory (Jet Tahrik Laboratuvarı) kısmında çalışmalarını sürdüren bilim insanı Dr. Umut Yıldız, Türkiye’de son yıllarda bilim merkezleri ismine önemli gelişmelerin olduğunu söyledi.
“BURSA GUHEM, DÜNYADA SAYILI MERKEZLERDEN”
Yıldız, birçok kentte bilim merkezleri yapıldığını lakin Bursa’daki GUHEM’in uzay ve havacılık alanında yalnızca Türkiye’de değil, dünyadaki sayılı merkezlerden biri olduğunu anlattı.
“TÜRKİYE’NİN HER TARAFINDAN ÖĞRENCİLER GELMELİ”
GUHEM’i ziyaret edenlerin merkezden etkilendiğini belirten Yıldız, “Eminim ki bu çocukların bir kısmı uzay alanına yönelip bir şeyler yapacaklardır. Ben en hoş o kısmı görüyorum. Küçücük çocukları bile şu anda etkilemesi benim için çok değerli. Ayrıyeten buraya daha da takviye verilmeli. Türkiye’nin her tarafından buraya öğrencilerin gelmesini diliyorum.” diye konuştu.
“ŞİMDİDEN UZAY İÇİN DAHA UZUN PLANLAR YAPILMALI”
Yıldız, Türkiye Uzay Ajansının çalışmalarına da değinerek, “Bir yol haritası çizilmiş durumda. Birinci amaç, 2023’te Ay’a sert iniş, ondan sonra da yumuşak iniş yapmak. Takip ettiğim kadarıyla gerçekleşebilme ihtimalini görüyoruz. En azından elimizde bir plan var. Bu plana nazaran de bir şeyler devam eder ve başarabiliriz. Madem bir uzay ajansımız var. 5-10 yıllık planlardan fazla çok daha uzun periyodik planlamaları şimdiden konuşmamız gerekiyor.” tabirlerini kullandı.
“MARS’TA ARAÇ UÇURACAK SEVİYEDEYİZ”
NASA’nın Mars’a gönderdiği “Perseverance” isimli robotun çalışmalarını anlatan Yıldız, “Küçük bir robot değil, bir cip büyüklüğünde. Bunun yanında bir de helikopter gönderildi.” dedi.
Helikopterin beklenenden çok daha uzun müddet çalıştığını lisana getiren Yıldız, şunları kaydetti:
“Buradan şunu görebiliyoruz, artık Mars’ta bir uçan araç çalıştıracak düzeyimizin olduğunu biliyoruz. Perseverance robotunun en büyük gayesi orada ömür bulmaya çalışmak. Hayat var mı, yok mu bilmiyoruz lakin sıvı suyun olduğunu biliyoruz. Milyarlarca yıl evvel oradaki suyla birlikte tahminen bir hayat oluşmuştur diye düşünüyoruz. Tahminen bulacağız, tahminen bulamayacağız lakin şu anda bu araç araştırmasına devam ediyor. Umuyorum ki yakın vakitte hoş bir haber alırız, Mars’ta ömür bulabiliriz.”
“SU GÖRDÜĞÜMÜZ YERDE HAYAT OLABİLİR”
Yıldız, Perseverance robotunun geçen şubatta Mars’a iniş yaptığını anımsatarak, o vakitten beri daima bilgi gönderdiğini söyledi.
Yıldız, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Birkaç yüz bin fotoğraf gönderdi. Mars’ta şu anda sıvı su yok lakin yüzey kabuğunun altında buzlu, donmuş suya rastladığımızı rahatlıkla söyleyebiliriz. Daha da altta, hani toprak altı göletler vardır ya, bu halde göletleri de bulduk. Hülasa çok yaklaşmış durumdayız. Ömürle ilişkilendirdiğimiz şey de genelde sudur. Su gördüğümüz yerde hayat olabilir diyebiliriz. Tahminen buradan bir şey çıkarabiliriz. Evvelden Mars’ta sıvı suyun olduğunu da tortul kayalardan anlıyoruz. Oradan kesinlikle su geçmesi gerekiyor ki o taşlar yuvarlak hale gelsin. Uydu fotoğraflarından ırmakların geçtiği yolları da biliyoruz.
Demek ki burada evvelce sıvı su var lakin bu suyun ne kadar orada kaldığını bilmiyoruz. Tahminen 50 yıl, tahminen 500 bin sene kaldı. Mars’ın 4,5 milyar yıllık tarihi var. Orada evvelce su olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.”