Birçok insanın koronavirüsü tespit eden PCR testlerine karşı antipatisi ve korkusu devam ediyor.
Türk bilim insanları, virüsü tespit etmek için yeni bir metot geliştirdi.
Bu teknikle burundan çubukla örnek almak yerine ağız çalkalama suyuyla örnek alınarak virüs tespiti yapılabiliyor.
Tıbbi Mikrobiyoloji ve Medikal Biyoteknoloji Anabilim Kolu Lideri Prof. Dr. Zühtü Tanıl Kocagöz ve Tıp Mühendisliği Kısmı Lideri Prof. Dr. Özge Can’ın araştırma takımlarıyla birlikte geliştirdikleri yolun sonuçları bilimsel bir mecmuada yayınlandı.
”BAŞTA BU YOL TÜBERKÜLOZ TANISI GAYESİYLE GELİŞTİRİLDİ”
Bu tekniği aslında tüberküloz teşhisinde kullanılmak üzere geliştirdiklerini söyleyen Prof. Dr. Zühtü Tanıl Kocagöz, çalışmayı şunları söyledi: ”Ben yıllardır enfeksiyon hastalıklarının süratli teşhisine yönelik çalışmalar yapıyorum ve tüberküloz benim özel ilgi alanım ve tüberkülozun tanısı epeyce güç. Dünya Sıhhat Örgütü öncülüğünde kurulan Foundation for Innovative New Diagnostics –FIND dünyadaki en fazla hastalık ve vefata yol açan üç hastalık Tüberküloz, AIDS ve sıtmaya karşı teşhis araçları geliştirenlere dayanak veriyor.
Fazla laboratuvar imkanı gerektirmeyen hasta başına teşhis koyulmasını sağlayan araçlara muhtaçlık duyuluyor. Biz de buradan yola çıkarak tüberkülozun teşhisinde hassaslığı artıracak bir polimer geliştirdik. Biz asıl tüberküloz için çalışırken kovid pandemisi başladı.
”KİŞİLER BU TESTİ MESKENDE DE YAPABİLİR”
Kovid için bütün dünyada uygulanan testlerde örnekler bir çubukla burundan girip boğazın art duvarına dokunarak sürüntü alınarak yapılıyor. Çok ağrılı bir formül ve bilhassa çocuklardan alınması epeyce sıkıntı. Biz de elimizde sıvıları konsantre edebilen bu türlü bir araç varken sürüntü yerine gargara ve ağız çalkalama suyu alalım diye düşündük.
Gargara yaptırdığınız vakit bir şahsa aslında o sürüntü aldığınız duvarı yıkamış oluyorsunuz. 20 milimetre yani bir çorba kaşığı içme suyunu ağız içerisinde en az 10 saniye dişlerinin ortasından geçirerek kuvvetlice çalkalamasını istiyoruz. İçerisine polimer tozu döküyoruz ve konsantrasyon 5 dakika sürüyor, şişerek jel imajı kazanıyor. Ondan sonra küçük pipet aracılığıyla örneği alıp istersek PCR testine, istersek de süratli antijen testine koyabiliyoruz. Süratli antijen testleriyle birleştirdiğimiz bir eserimiz de var. Bireyler bu testi alıp konutta, iş yerinde kendisi de yapabilir.”
”DAHA TESİRLİ BİR TOPLUM TARAMASI YAPMAYI SAĞLAYABİLİRİZ”
Gargara yoluyla süreçlerin de hızlanacağına dikkat çeken Prof. Dr. Kocagöz, ”Okul taramalarıyla birlikte çocuklar hastaneye daha çok gelmeye başladı. Onlardan örnek almak çok zordu ve anne babalar tereddüt ediyordu. Bu yol örnek almayı çok kolaylaştıracağı için bütün bu yakınmaları ortadan kaldırabilir.
Daha tesirli bir toplum taraması yapmayı sağlayabiliriz. Öbür testleri tecrübeli bir sıhhat çalışanının alması gerekiyor lakin burada hastanın eline suyu veriyorsunuz ve ağzını çalkaladıktan sonra geri vermesini istiyorsunuz. Hem örneği alanları enfeksiyon riskinden koruyoruz hem de şahısların çocuklar da dahil olmak üzere çok rahat bir formda örnek vermesini sağlıyoruz. Ancak hassaslıkta da bir kaybımız yok. Eşit yahut daha hassas bir formda koronavirüsüm saptanmasını sağlıyoruz” halinde konuştu.
”KANSER TARAMASI İÇİN DE KULLANMAK İSTİYORUZ”
Dünyada tek olan bu formülün ilerde öbür hastalıkların teşhisinde da kullanılacağını tabir eden Kocagöz, ”Bu polimer için patent başvurusunu yaptık. Çok özel bir polimer ve geliştirmeye de devam ediyoruz. İdrar alarak kanser taraması yapmak, enfeksiyon hastalıklarının teşhisinde kullanmak üzere araştırmalarla devam etmek istiyoruz. Şu an bu prosedür kullanılmaya başlandı ve öbür hastanelerden de çok süratli bir istek var. Türk Halk Sıhhati Kurumu onayı alıp eser takip sistemine kaydedilmiş bir eser. Klinik araştırma da yaptık ve çok saygın bir mecmuada de yayınlayarak sonuçlarını paylaştık” dedi.
